Hıdır Sönmez
Zon u Edebiyatê Zazay – Universita Munzuri

Mı tezê xo, Zonê Zazaki de Edebiyatê İtıqati sero nust.  Edebiyatê Sare Zazay de caê itıqati zaf berzo.
Yê Edebiyatê İtıqatê Zazay, hetê mitoloẓi ra gore koka xo xoriya. İtıqat, wertê cematu de heq u nêqiye de raa raşte salıx dano. Raa rındiye mısneno ra mıleti. Çıturi ke çıla, sewa tariye de raa isoni kena roşti, itıqat ki roê isoni ẓê çıla keno roşti, raa rınde mısneno ra cı.
Edebiyatê İtıqati, edebiyato vateo. Çıke hata na roze eve qesey kerdene az ve az amo. Na edebiyato vate gereke qeyd bo, bınoşiyo.
Ez tezê xo de gulvangu, düyeu, mitoloẓiyê ẓiaru sero guriyane. İtıqatê ma na het ra zaf zengino.  Zazaki hetê edebiyatê itıqati ra zaf zengino. No edebiyat merasê çand sey seṙuno, çand hazar seṙuno.
Zonê Zazaki de Edebiyatê İtıqati seweta tometa zoni, seweta asimilasyoni xeylê zerar diyo.  Hata nıka riwalê tometa zoni ra, keşi besenekerd itıqati sero bıguriyo. Asimilasyon bi, kulturê mıletê Zazay zaf zerar di. Xeylê çi bi vindi. Lozımo ke, ma na kultır qeyd kerime, bınoşime, merdene ra bıxelesnime.  Hem ki hetê ilımi ra analiz kerime. Çıke no merasê kultırê mıletê Zazayo, yê çand sey seṙuno, çand hazar seṙuno. Dokumantasyonê merasê na kultır u itıqati zof lozımo.
Ewro, Edebiyaê İtıqati sero nostene zaf kemiya. Na kemiyê gereke wedariyo. Hona ke azo ṗil hona weso, gereke ma dinu ra na mêrasê kultır u itıqat bıẓêrime, dokumantasyon kerime.

Mı ve gurenaisê na tezê xo na xizmete rê bara xo kerde cı.

Mamekiye 14.06.2017